Tomar os ceos, tomar Ferrol

TomarFerrolAs vindeiras eleccións municipais do 25 de maio de 2015 marcarán un cambio histórico no noso país. Non só na idea de que a Segunda República e a Transición saíron deste tipo de proceso electoral ou por un previsible xiro á esquerda, senón pola aplicación da Reforma Local implantada polo Partido Popular, cuxo principio regulador -introducido na reforma do artigo 135 da Constitución e continuada na Lei 2/2012- é supeditar absolutamente toda a acción das Administracións Locais ao pago da débeda producida pola avaricia da banca e das grandes inmobiliarias.

Así, con esta reforma local a dereita provoca un cambio de modelo de Estado, que busca concellos tutelados dende o Ministerio de Facenda e dende as deputacións provinciais. Que, en base á chamada “estabilidade orzamentaria” e ao “déficit cero”, poñen no mercado a maior parte dos servizos e patrimonio municipal posibles, para participar na conformación dunha nova burbulla económica, que agora ten como eixos as administracións máis próximas aos cidadáns e á que, en primeira instancia, recorren ante a crise.

Tampouco hai que desdeñar que converten aos funcionarios municipais en fiscalizadores da acción política e social dos seus alcaldes e alcaldesas, e aos presidentes das deputacións en alcaldes de facto, dos concellos de menos de vinte mil habitantes. Practicamente as competencias municipais en materia de servizos sociais -que xunto coa educación e a saúde pasan a ser competencias da Comunidade Autónoma- quedan reducidas á mera avaliación e información de situacións de necesidade e de exclusión social, sen capacidade ningunha de intervención.

O obxectivo é ben claro. Dar carta de natureza a novas privatizacións en favor das grandes empresas, coa escusa da estabilidade orzamentaria, onde, por exemplo, un dos grandes negocios vai ser o mercado da auga.

A oposición do conxunto da esquerda á reforma local, así como a rectificación do Partido Socialista sobre a modificación do tristemente famoso artigo 135, deberan ser o eixe dun gran acordo que aparte ao PP da maioría das Comunidades Autónomas e da maioría dos concellos en maio de 2015. Mais os sectarismos mutuos, as claves orgánicas internas e os xogos de restas electorais -entre os partidos de esquerdas- poden acabar dando alento á dereita baixo formatos diversos.

Sería de sumo interese un acordo que devolva a autonomía aos concellos. Tomar os concellos para facer política e democracia en favor da cidadanía, e polo tanto, unha certa insubmisión institucional fronte aos partidarios da ditadura económica; unha auditoría da débeda que diferencie a lexítima da producida pola acción dos mercados; a recuperación dos bens públicos e dos servizos externalizados (auga, lixo, dependencia…) e dos propios concellos como motor económico sostible; transparencia e loita contra a corrupción. Unha nova institucionalidade democrática que devolva plenos abertos, orzamentos participativos e implementar a participación colectiva e individual da veciñanza. Garantir as finanzas dos concellos e o recoñecemento do principio de subsidiariedade, onde as administracións superiores so xestionen aqueles servizos que non se poden resolver a escala municipal.

Ferrol

Un dos grandes laboratorios deste cambio de tendencia será o Concello de Ferrol. Veremos se o Partido Popular -fortemente desgastado, afectado polo presunto financiamento irregular da Pokémon, da Gürtell, sen líderes de referencia- logra reverter a perda do goberno municipal. Que papel terán as novas dereitas xa presentes en Ferrol: UPyD, Cidadáns ou Vox? Logrará a Marea Ártabra ir alén do teito de EU? Como vai a reorganizarse o nacionalismo, Anova, BNG? Que vai pasar co círculo local de Podemos?

En todo caso, é evidente que son e serán os erros da esquerda, principalmente do Partido Socialista, determinantes no resultado do 25 de maio. E será a capacidade de presentar listas electorais con persoas con credibilidade, cun programa común da esquerda que sirvan como base dun modelo municipal alternativo. Ferrol xogarase nin máis nin menos que ter futuro neste século XXI ou acabar sendo aldea. Hai unha oportunidade de tocar o ceo e sumarnos á tendencia de cambio, que necesitamos aqueles que sufrimos a crise.

Publicado no número 37 de Razón Socialista, segundo semestre 2014, editada pola Asociación Cultural Fuco Buxán.

Os tempos son chegados

 

As pasadas eleccións europeas do 25 de maio de 2014 mudaron radicalmente o panorama político, facendo ao conxunto dos partidos reféns das súas desidias ou debilidades. Hoxe, ninguén, pode dicir que ten asegurado o seu futuro. A derrota da dereita fronte a esquerda e a irrupción de Podemos, abren unha perspectiva política onde o futuro está por escribir. Nada é xa imposible.

temposEn Galicia hai que contabilizar, entre os perdedores, a un coñecido xornal que apostaba polo PP, dándolle ao PSOE algún regalo envelenado. Aquel, que nas últimas autonómicas –a diferenza do acontecido nas europeas- axudaba a AGE evidenciando as eivas dos socialistas e do BNG, para consolidar a maioría de Núñez Feijóo,

Como reflexión inicial, é evidente que imos a unha crecente mobilización social, porque os recortes van seguir sendo impostos dende a UE de Merkel, nesa aposta de usar a crise como escusa para desmontar o Estado de Benestar. Pero, tamén, vemos como a maioría da poboación non está, aínda, disposta a ir a unha ruptura, pero si usan o seu dereito ao voto para romper un sistema político esgotado e que visualmente vese na abdicación de Juan Carlos I. Primeira resposta política á crise de lexitimidade, aberta polos cidadáns o 25 de maio, por parte dos Poderes públicos.

Así, hai catro elementos centrais nos resultados electorais do 25 de maio:

a) A xente non está disposta a seguir sufrindo a crise económica e menos a ter un futuro de miseria e reclama unha saída progresista. A xente está farta duns recortes que pagamos sempre os mesmos. Oiremos con moita máis insistencia a suposta necesidade dun “goberno de concentración”.

b) A reordenación da España plural esixe avanzar decididamente a unha formulación plenamente federal do Estado, onde as nacións e pobos que a conforman teñan pleno recoñecemento dos seus dereitos nacionais. Unha suma positiva de todas as nosas potencialidades para saír da crise.

c) A situación sofrida pola monarquía parlamentaria vén dada polos escándalos xudiciais e a súa incapacidade de enfrontarse á degradación política e social, dun sistema do que é a súa máxima expresión institucional. Reabre, polo tanto, a necesidade dunha nova lexitimidade democrática para a xefatura do Estado, sendo a canle natural a república.

d) Por último, o sistema de partidos tanto a nivel estatal como o que, en principio, xurde das eleccións autonómicas do 21 de outubro de 2011 fai augas por todos os lados.

O partido socialista móvese nunha imprescindible refundación ou unha implosión por ausencia nas loitas sociais. As primarias “á galega” para elixir ao secretario xeral evidencia a necesidade dun novo tempo, pero tamén a “ruptura do aparato de Ferraz”, que incapaces de pechar filas tras a presidenta andaluza presentan como principal candidato a Pedro Sánchez, pero tamén ábrenlle a porta ao actual secretario xeral do Grupo Parlamentario, Eduardo Madina. Probablemente sexa a candidatura de Alberto Sotillos a máis interesante, por apostar por un xiro real á esquerda e pola refundación do PSOE.

Acrise…JJVeigaO proceso federal está a tapar a situación do PSdeG e os retos que debe afrontar. Entre eles, debe decidir unha nova relación co PSOE: a) Pasar de ser a “Federación Gallega” a un verdadeiro partido nacional galego, e non por cuestión “nacionalista”, senón por simple necesidade de “facerse maior de idade” e asumir integramente os seus destinos. b) Artellarse alén dunha simple suma de proxectos municipais, para ter unha visión colectiva de nación galega. c) Superar a estrutura provincial -que permítelle unha maior interferencia a Ferraz nos asuntos do PSdeG- para recuperar unha plena organización comarcal, máis axeitada ao noso país e d) Ser a voz, e a ferramenta, dos máis desfavorecidos, das clases traballadoras e dos sectores máis dinámicos das clases medias; sabendo que a pluralidade na esquerda será o habitual e sabendo da necesidade de conformar unha nova alianza histórica, que modifique o sistema político, substancialmente nun sentido postcapitalista e cívico-republicano. É dicir, credibilidade e militancia.

Publicado no nº 36 de Razón Socialista, revista presentada pola Asociación Fuco Buxán, no Ateneo Ferrolán, o venres 27 de xuño de 2014.

 

Megasa: apuntes dunha loita inconclusa

A mobilización dos traballadores de Megasa e das súas familias foi unha das loitas máis seguida, con moita atención, pola cidadanía e polos medios de comunicación, en particular. Basicamente, porque foi unha decisión política do PP a que provocou a situación nunha empresa que non estaba en crise e, dende o seu Comité de Empresa, a resposta foi unha loita social que visualizou aos culpables desde o primeiro momento: o Ministerio de Industria, a Xunta de Galicia e as súas políticas de austericidio, que ameazan con levar por diante ao conxunto da industria española.

No caso específico de Megasa, unha das cuestións está na chamada “interrumpibilidade”; mecanismo polo cal os grandes consumidores cedían a súa electricidade en favor do consumo doméstico, nos seus picos de demanda. Aseguraban así o suministro ao conxunto da poboación e como compensación as industrias recibían unhas bonificacións nas súas facturas. Estas agora van a ser reducidas e as esixencias para obtelas son moito máis ríxidas, cuestionando a competitividade e o emprego. O asunto é reducir o coste para o Goberno en 200 millóns de euros, e así axudar a cadrar as contas macroeconómicas de España ante a Comisión Europea.

Isto, ademais, englobado nunha reforma total do sistema estatal de electricidade, que trae para todos un incremento do prezo do recibo da luz. E isto de onde nace? No primeiro mandato de Aznar, o seu ministro Rodrigo Rato acaba privatizando o conxunto desas empresas públicas, deixando o sistema eléctrico en mans de cinco operadores privados. Estes conforman un oligopolio que inmediatamente provocan unha galopante suba dos prezos da electricidades para obter grandes beneficios. Así, e coa pretensión de manter ese nivel de ganancia, a imitación dos bancos, fan investimentos de alto risco, que acaban quebrando. É a burbulla enerxética, que se suma á inmobiliaria e financeira.

Así, agora o PP, pretende darlle unha solución á xestión de Aznar, pasándolle a factura aos cidadáns e ás industrias. Mais, calquera medida que se pretenda pasa por dar resposta a saber que sectores ou/e que tamaño do servizo enerxético ten que quedar nas mans públicas. Só así o Estado poderá regular o mercado eléctrico e garantir un prezo competitivo para os particulares e para a industria española. Pero, isto é un anatema. Viva o Capital!

Os traballadores: a columna central.RS35.Portada

Ninguén esperaba a repercusión da loita social. E quizais haxa que empezar por salientar que grazas á mobilización en defensa dos seus postos de traballo, os traballadores convertéronse na columna central da defensa do proxecto que representa Megasa. Cando a Empresa o 31 de maio comunica ao seu Comité o que estaba a pasar, fanno porque as súas relacións e capacidade de influenza ante o Ministerio e a Consellería de Industria están rotas. A loita dos traballadores e das súas familias provocaron a reapertura das negociacións e ademais, lograron introducir o debate eléctrico no conxunto da siderurxia estatal.

Tamén debemos ter en conta ás mulleres de Megasa; compañeiras, esposas, nais, fillas… que compartiron o protagonismo dunha fábrica que segue a estar maioritariamente formada por varóns.

Así tamén, o apoio recibido polos traballadores do conxunto dos Concellos de Ferrolterra, Eume e Ortegal; a repercusión tanto nos Parlamentos galego e español; así como o apoio decidido do Partido Socialista e tamén, do BNG e AGE; o apoio dos medios, en especial das súas periodistas; sentaron a base da enorme repercusión social acadada.

Mais, esta segue a ser unha loita inconclusa. O novo diseño social ditado polas reformas económicas e eléctricas do Partido Popular trae unha nova reordenación da industria, das relacións laborais e coa pretensión de que sexan en exclusiva a clase traballadora e os sectores máis modestos das medias, os que paguen o desaguisado dos bancos, inmobiliarias e eléctricas. E obviamente, a patronal de Megasa non quere recoñecerlle aos seus traballadores e ás súas familias o esforzo inmenso que fixeron. O importante é o negocio.

Publicada no nº 35 da revista “Razón Socialista”, Segundo Semestre 2013. Editada polo Asociación Fuco Buxán.

Algunhas reflexións arredor da esquerda como problema

A primeira noticia que tiven do libro “La izquierda como problema”, de Joaquín Miras e Joan Tafalla, foi a través da páxina de Espai Marx. Permítome tamén recomendarlles, xunto co anterior, outra obra do propio Miras: “Repensar la política, refundar la izquierda”.

ArredordaEsquerda_LibrosÁmbolos dous libros están centrados en como artellar unha vontade colectiva e a organización dun novo bloque social democrático de progreso, asuntos que agora en tempos de crise económica e social, son moito máis acuciantes. O interese que esperta en min, vén dado porque estes dous obxectivos están no ADN de Fuco Buxán dende a súa fundación. Por iso, quen subscribe estas liñas definía á nosa asociación como gramsciana.

Creo que xa ninguén dubida que estamos ante a fin de toda unha época que nace das debilidades da nosa Transición, e que a crise que padecemos é un instrumento por parte das clases dominantes, que pretenden abocarnos a unha “segunda transición”, en palabra de José María Aznar, que desbote calquera intento de creación dunha democracia participativa e económica, que cambie de xeito radical a configuración neoconservadora actual; buscan a través da crise a dominación das persoas e a transferencia dos recursos públicos a mans privadas, conscientes de que sen Estado de Benestar non hai democracia posible.

Pero outro dos elementos da crise é tamén a falta de alternativas do conxunto dunhas esquerdas “acostumadas a moverse entre a subalternatividade e a cooptación” e sen un modelo alternativo ao neoliberal. Elemento que de sempre tivemos claro nós e que por iso o noso empeño en desenvolver as correntes de esquerda no PSdeG, EU e no nacionalismo. Así como apostar pola unidade de acción xunto cos sindicatos e os movementos sociais; base real sobre a que artellar a alternativa, entre outras cousas porque dende a esquerda debemos “evitar caer no despropósito da liquidación do pouco que hai feito”. E xunto a isto, hai que entender que debemos influír, condicionar, acompañar, pero nunca pretender substituír ás organizacións da esquerda partidaria ou sindical, e moito menos dende unha parte do tecido asociativo.

Dalgún xeito, os “apparatchiks” da vella e da nova socialdemocracia homológanse (é dicir, todas as forzas da esquerda e do nacionalismo hoxe representadas no parlamento galego). Porque só están a substituirse uns aos outros para seguir facendo as mesmas políticas, sen un proxecto alternativo, cunha relación cos cidadáns moito máis preto do despotismo ilustrado. Todos convocan á soberanía popular, pero “eles saben o que nos convén e deciden por nós”. Na práctica son quintacolumnistas que van en auxilio da dereita. Non é tempo da administración, senón da Política.

Outro dos elementos centrais da nosa crise é que a maioría da poboación aposta por volver a un pasado que cren o paraíso, cando este, como diría Saint-Simon, non se atopa detrás, senón mesmo diante noso. Vímolo craramente nas reclamacións do 15M, que basicamente proviñan de universitarios e universitarias que pedían integrarse como capas medias na sociedade. Pero non hai aínda unha vontade de cambio de civilización e moitos conformaríanse coa migallas dun hipotético repunte económico. As clases traballadoras non teñen conciencia de seu e as medias móvense entre os ideais democráticos e o capital.

Neste senso, resulta paradoxal que os “preferentistas” sexan máis daniños para o Partido Popular. Mais non tanto se analizamos que estes pequenos aforradores -maioritariamente autónomos, clases medias e traballadores desclasados- son unha parte dos apoios máis activos que tiña a dereita e da súa versión de capitalismo popular.

Para saír da crise sistémica é imprescindible a existencia dunha nova vontade popular, e o primeiro paso debería ser un cambio político que arrumbe á maioría absoluta do PP. Un cambio que, imprescindiblemente, debe partir da unidade do conxunto das esquerdas (á marxe que están chamadas todas elas a unha verdadeira refundación). De aí a necesidade de reforzar ás esquerdas dentro do socialismo, de EU-IU, de Anova e do propio BNG; contra o pensamento débil dos seus respectivos aparatos.

Publicado no número 34 de “Razón Socialista” (Fuco Buxán, 2013).

Máis PSdeG, máis esquerda, máis galego

Logo-psdegDas eleccións galegas do 21 de outubro debemos extraer as conclusións acertadas que nos permitan rectificar e encamiñar de xeito adecuado a acción política, tanto da esquerda parlamentaria como social, para os vindeiros anos. Quizais por iso debemos salientar o contexto de crise, agudizada nos países do sur europeo, fundamentalmente polas deficiencias dos seus Estados de Benestar e nas súas democracias. Así, como o fracaso da esquerda social, que pese ás grandes mobilizacións cidadáns, non logrou traducir iso nunha maioría de esquerdas no Parlamento galego.

Dende o campo socialdemócrata deberíase repensar aquelo de Rosa Luxemburgo; de que o feito consubstancial ao capitalismo é a súa necesidade de acumulación de capital. E hoxe a globalización triunfante, neoliberal, na súa expansión a costa de todas as formas non capitalistas de produción, camiña cara á sociedade dual final, facéndose entón imposible toda nova expansión e polo tanto, a propia acumulación, xunto cos feroces antagonismos de clase e unha crise social permanente.

Os socialistas basean a súa forza na xestión do crecemento económico e na capacidade para redistribuír a riqueza; na súa capacidade de pór en marcha un pacto social (abolido pola dereita), aparentemente incapaz de entender que debe ser unha forza que combine a acción institucional e a mobilización social, coma verdadeira esquerda transformadora que é.

Ler artigo completo en Praza Pública (pincha aquí)

P.S.:

Publicado no nº 33 da revista Razón Socialista (Fuco Buxán).

Hai unha versión publicada no xornal El Correo Gallego o día 11 (pincha aquí).