Máis PSdeG, máis esquerda, máis galego

Logo-psdegDas eleccións galegas do 21 de outubro debemos extraer as conclusións acertadas que nos permitan rectificar e encamiñar de xeito adecuado a acción política, tanto da esquerda parlamentaria como social, para os vindeiros anos. Quizais por iso debemos salientar o contexto de crise, agudizada nos países do sur europeo, fundamentalmente polas deficiencias dos seus Estados de Benestar e nas súas democracias. Así, como o fracaso da esquerda social, que pese ás grandes mobilizacións cidadáns, non logrou traducir iso nunha maioría de esquerdas no Parlamento galego.

Dende o campo socialdemócrata deberíase repensar aquelo de Rosa Luxemburgo; de que o feito consubstancial ao capitalismo é a súa necesidade de acumulación de capital. E hoxe a globalización triunfante, neoliberal, na súa expansión a costa de todas as formas non capitalistas de produción, camiña cara á sociedade dual final, facéndose entón imposible toda nova expansión e polo tanto, a propia acumulación, xunto cos feroces antagonismos de clase e unha crise social permanente.

Os socialistas basean a súa forza na xestión do crecemento económico e na capacidade para redistribuír a riqueza; na súa capacidade de pór en marcha un pacto social (abolido pola dereita), aparentemente incapaz de entender que debe ser unha forza que combine a acción institucional e a mobilización social, coma verdadeira esquerda transformadora que é.

Ler artigo completo en Praza Pública (pincha aquí)

P.S.:

Publicado no nº 33 da revista Razón Socialista (Fuco Buxán).

Hai unha versión publicada no xornal El Correo Gallego o día 11 (pincha aquí).

Máis PSdeG

A forza dos socialistas está na xestión do crecemento e na redistribución da riqueza; na capacidade de pór en marcha o pacto social (hoxe abolido pola dereita), pero aparentemente, agora non é quen de combinar o peso institucional coa mobilización social, coma esquerda transformadora que é. Así un partido socialista que non entendera que representa unha alianza estratéxica entre a clase traballadora maioritaria -mileurista ou fagocitada polo paro- e os sectores máis democráticos de clase media, evidenciaría a incapacidade para construír un proxecto político hexemónico.

Igualmente, non ser consecuentes co feito nacional galego e o federalismo, xunto coa falta de capacidade de decisión propia con respecto ao PSOE, converte ao PSdeG nunha franquicia, que non atrae aos sectores galegos máis dinámicos. Resulta imprescindible un PSdeG que con bases urbanas e nas comarcas, ofreza un proxecto de esquerdas e nacional, especialmente, cando a dereita está decidida a desmantelar as autonomías.

Estamos na fin do bipartidismo imperfecto e do voto útil. Os socialistas compiten xa con outras forzas, teoricamente situadas a súa esquerda, que teñen como contradición a defensa do estado socialdemócrata de benestar contra a dereita. A derrota tamén vén da loita polas listas, así como por escándalos en algúns concellos, que cuestionan a credibilidade do partido.

Só coa emenda dos erros, coa renuncia á complicidade co neoliberalismo, xunto cunha aposta pola unidade das esquerdas e un proxecto galego que teña ámbito de decisión propio, e a defensa dos intereses das clases populares e da identidade nacional galega, será posible crear os mimbres do PSdeG no medio e longo prazo. É dicir, máis PSdeG, máis esquerda e máis galeguismo.

Hai novas voces para este proxecto socialista enraizado na esquerda e no galeguismo militante. Hai unha oportunidade histórica para superar o marco político e social saído das debilidades da Transición.

Enlace ao xornal El Correo Gallego

Federalismo

O PP sempre acaba provocando tensións territoriais coas nacionalidades. Agora ten a inestimable axuda de CiU. Ambos, desenvolven as mesmas políticas de recortes sociais e necesitan distraer con cuestións menores que o espolio da democracia.

É certo que, no caso da dereita española, hai un intento de desmontar o estado autonómico saído do artigo oitavo da Constitución. Seguen sen entender que España é un estado plurinacional e plurilingüe e da necesidade do federalismo.

Claro que o federalismo é incompatible coa dominación, a xerarquía, é horizontal e implica distribución do poder, coordinación e cooperación. Unha democracia radical. Permítome recomendar dúas lecturas para entender o dereito que os galegos temos a decidir como país:A esforzada conquista da Autonomía, 1979-1981de Ceferino Díaz eA memoria da naciónde Camilo Nogueira.

Enlace a Diario de Ferrol (Columna Letras de Cambio).

Contra o conformismo

Vivimos tempos difíciles, onde a hexemonía da dereita anega todas as parcelas e parece que carecemos dunha alternativa ao pensamento único institucionalizado co teito de gasto. Quizais, o máis sorprendente sexa ver que nin partidos, sindicatos, nin incluso dende os movementos sociais teñan un contra discurso que sinale o camiño da esquerda, que necesitamos urxentemente para poder provocar unha saída progresista á crise.

Hai un factor fundamental que debe ser analizado. O conxunto das forzas políticas e sindicais asumiron por activa ou pasiva formar parte do status quo imperante, institucionalizáronse, dando lugar a uns apparatchiks que fixeron do seu cargo unha profesión, perdendo a referencia da militancia clásica e de servizo ás capas populares da sociedade. De feito reclámanse moitos, representantes dunha sociedade de clase media. Evidentemente, descoñecen o chamado de Pablo Iglesias na fundación do Partido Obreiro contra a mesocracia e advertindo dos riscos de perder a perspectiva da propia emancipación dos traballadores.

A necesidade de elaborar un contra discurso fronte ao neoliberalismo simplón imperante obriga a buscar igual que Marx o elemento revolucionario, de transformación social, que vai soportar e impulsar a acción política. Recuperar en síntese a conexión entre as organizacións tradicionais da esquerda coa maioría da poboación. Se ben é certo que o discurso ideolóxico, dende todas as estruturas que participan no deseño da hexemonía conversadora, oculta a realidade da nosa sociedade dividida en clases sociais e con intereses antagónicos, dando lugar ao baixo perfil da nosa democracia e a un Estado de Benestar en cueiros.

Unha das cuestións centrais que esquecen as nosas esquerdas, no só a de raíz socialdemócrata, é que un dos elementos básicos de dominación social segue a ser a contradición capital / traballador. Así mentres dende o discurso hexemónico oficial falan da súa desaparición e de que co capitalismo popular – de antes da crise – todos e todas pasamos á categoría de cidadáns, que de algún xeito parecía superar as diferenzas sociais e introducíanos no idílico mundo do consumismo que nos igualaba a todos/as.

Dende logo, a clase traballadora – hoxe por riba do 65% da sociedade – non desapareceu, e a acumulación da riqueza, e polo tanto, do poder real en mans das clase altas é moi máis evidente. No medio, queda unha clase media que nas últimas elección puidemos observar como aparca á súa visión radical – democrática, republicana en sentido amplo, en favor de priorizar a súa carteira, achegándose á proposta da dereita que preconizan xentes como o ministro do PP Luís de Guindos, exdirectivo de Lehman Brothers, e a dereita catalá de CiU.

Xunto a recuperar a centralidade do discurso da esquerda na clase obreira que aspira á súa emancipación, non hai que esquecer, que isto está tamén inmerso na contradición entre capital / vida. Hoxe o capitalismo resulta unha ameaza para o desenvolvemento da vida. Por iso, debemos gañar para o proxecto emancipatorio, sen lugar a dúbidas, a outros sectores intermedios que non se senten identificados coa denominación obreirista tradicional, pero que obxectivamente están na necesidade de sumar as súas forzas para ir a unha sociedade postcapitalista.

Polo tanto, resulta necesario dar resposta ao que é hoxe clase traballadora. Aínda que quizais unha primeira anotación é que á marxe de que un non se sinta ou non queira ser identificado con ela, non queda de seu fóra dela, incluso en contra coa perda da conciencia de clase. Aquí resulta máis doado elaborar o concepto en oposición precisamente á clase social modélica na que a maioría aspira a integrarse e que dende a publicidade comercial véndenos tan ben, en oposición precisamente á clase media.

Entón que requisitos deberíamos cumprir para poder integrarnos na desexada clase media? Ter estudios universitarios, ter unha profesión liberal ou similar e que nos reporte un salario alto. Evidentemente, se non se cumpren estes tres requisitos poderase ser parte dos extractos máis altos das clases traballadoras, mais non ser clase media. Non hai que esquecer ca maioría da cidadanía está excluída dos estudios superiores e que o 63% dos traballadores en activo son mileuristas ou menos. Tamén é necesario anotar que traballador/a hoxe non queda reducido aos tradicional sector industrial, é dicir, que estamos ante unha clase social que pode ter un emprego ou non, pero que necesita do traballo para poder vivir, incluídos os/as inmigrantes e os novos/as emigrantes.

Pode que resulte máis doado dende a esquerda falar de xente común ou xente traballadora. En todo caso, aí está o elemento que debe reflectir a acción política emancipadora que necesitamos construír.

Enlace a Praza Pública.

Ante o 11 Congreso do PSdeG

O Congreso Nacional que celebra esta fin de semana o PSdeG – PSOE, é unha oportunidade histórica para o socialismo galego. De facelo ben, será o prólogo dunha longa etapa sendo a forza central e nuclear da política en Galicia.

Este reto obríganos a que non haxa sitio para a autocomplacencia polo poder obtido polos socialistas, tanto na nosa Terra, como incluso no PSOE. A que se faga unha crítica positiva e construtiva e unha posta a punto, tanto do programa, como da acción do Goberno compartido na Xunta de Galicia, e do propio funcionamento da organización dos socialistas galegos.

Os cidadáns teñen dereito a coñecer e a que lles demos solucións aos seus problemas e demandas, e tamén a coñecer o acento galego ás propostas e políticas do socialismo español.

A ampliación dos dereitos colectivos e individuais. O funcionamento e mellora dun retrasado Sistema Galego de Benestar, tanto respecto a España, cando máis á Unión Europea dos 15 (é dicir, sen contar á ampliación cara ao antigos países da órbita soviética). A ordenación e racionalización do País, da súa economía, o acceso á vivenda, á sanidade e educación pública. A convivencia lingüística e igualdade de dereitos para o galego… Así, como a busca de saídas viables a problemas herdados como Ence, o Porto Exterior da Coruña, o Monte Gaiás, ou o necesario traslado de Reganosa; seguro que estarán no debate congresual das delegadas e dos delegados do 11 Congreso.

Unha vez resolto o Congreso Federal, que volveulle a dar a iniciativa política ao PSOE e a J.L. Rodríguez Zapatero; o certo que o celebrado polo Partido dos Socialistas de Catalunya vén a reforzar (obviamente, non é esa a preocupación dos compañeiros cataláns) a autonomía política e orgánica do PSdeG. Ou iso debera ser.

Hai un lugar intermedio entre o centralismo organizativo do PSOE e a existencia do PSC, como un partido irmán, é dicir, autodeterminado? Son os tempos chegados para un PSdeG plenamente consciente como forza organizada, autónoma, de esquerdas e galega de seu? En política non hai espazos para o minifundio.

O certo é que o debate arredor da provincia desenfoca o discurso do galeguismo socialdemócrata. É ben certo que a estrutura provincial require a súa democratización, tamén que a comarcalización non pasa dunha mera coordinación, no mellor dos casos. Máis, historicamente, a idea provincial está enfrontada á idea de galeguismo. A asunción simple en base á circunscrición electoral provincial é unha cesión ideolóxica á dereita con prexuízos electorais para o conxunto da esquerda (recomendo ler a análise deste asunto por Vicenç Navarro).

Tamén, distorsiona o achegamento de aqueles sectores, que debido aos erros e aos anos escuros do propio PSdeG, acabaron votando ao BNG e que hoxe están desorientados ante o xiro ao centro do nacionalismo galego, que neste día van detrás dunha estrela azul. Hai sectores, incluso nacionalistas, que de ser isto Catalunya estarían no PSC. Que estamos a facer mal os socialistas galegos?

Xunto a isto, non hai que esquecer que a nosa base ideolóxica, a nosa forza determinante, son as ideas de defensa dos intereses dos traballadores. Nese senso somos o Partido da clase traballadora e dos sectores máis dinámicos das clases medias. Así o reflicten os nosos estatutos e ponencias políticas. Lembremos, en definitiva que o poder reside no pobo, fronte a idea burguesa de nación.

Teño unha teima principal na nosa relación coa sociedade, especialmente cos movementos sociais reivindicativos e alternativos. Estamos a facer o suficiente para asumir as demandas cidadás? Escoitamos aos movementos sociais? Entendemos, que entidades sociais como os diversos Comités e plataformas de defensas das nosas rías, ou contra a especulación urbanística, ou da memoria histórica, son aliados no necesario avance democrático? Entendemos que se considere que o cambio en Galicia vai lento? Seguro, que estaremos á altura das demandas cidadás.

Hai unha reflexión que levo facendo de hai pouco. É sobre o modelo de partido. A verdade que as actuais estruturas dos partidos políticos son pechadas e nada interesantes para unha boa parte da sociedade. De feito, os militantes somos moi críticos co seu funcionamento.

A estrutura de funcionamento orgánico básica do socialismo, practicamente, non mudou desde o seu nacemento. Parte dunha idea de Karl Kaustky, de organización disciplinada e de vangarda, dunha concepción militar para facer fronte ao poder despótico antidemocrático. Ese modelo foi asumido polo conxunto dos partidos obreiros, tanto socialdemócratas como bolcheviques. E o certo foi que deu un magnífico resultado fronte aos reximenes prusiano e zarista, por exemplo.

Non teño moi claro cal sería o término adecuado, para definilo, tanto desde unha perspectiva científica, como para que se entenda en términos políticos: leninismo, leninismo – socialdemócrata, centralismo democrático… centralismo socialdemócrata? En fin. O asunto, é que nunha sociedade democrática e globalizada, o partido que aspira á hexemonía, e polo tanto, á transformación social, necesita fórmulas máis flexibles e de participación democrática fortes, tanto para si, como para os seus aliados.

Quizais, o movemento alterglobalización dá algunhas claves organizativas a estudar. Estrutura en rede horizontal, codecisión, autonomía…

O problema radica en que cando xa o Estado non é tanto o enemigo a bater, senón crear as condicións democráticas para o cambio de civilización. É dicir, o post capitalismo. A estrutura militarizada sirve para o control interno da disidencia, e en todo caso a alternativa á dirección pasa por unha parte de aqueles que previamente foron cooptados pola propia dirección da organización. A cooptación é a única forma de ter maior responsabilidades por riba da simple militancia.

Incluso a realidade da Rede trae consigo un novo xeito de entender a militancia política moito máis flexible e libre: a cibermilitancia, que obviamente, para ser efectiva debe estar conectada cos movementos sociais; máis que ao propio Partido. Este 11 Congreso tamén consolidará este novo camiño da cibermilitancia socialista galega.

En fin. Mágoa por non poder asistir persoalmente. Teño unha invitación para o sábado 26 de xullo, pero outras obrigas mo impiden. A parte do debate congresual, hai a parte moi importante das relacións persoais. Ver a compañeiras e compañeiros, amigos, que dificilmente noutras veces estarán todos xuntos.

No Día Nacional de Galicia, para as compañeiras e compañeiros do 11 Congreso, bo traballo congresual e apertas ao lonxe.