A actitude do presidente Feijóo é a propia de quen se considera irresponsable en materia política. Incapaz de asumir ningunha autocrítica, incapaz de amosar ningunha empatía coa traxedia destes días. De aí o apagón informativo inicial nos medios públicos que controla o PP, de aí buscar fóra responsables: Portugal, a veciñanza que non denuncia aos supostos pirómanos ou tramas organizadas que buscan evitar avaliar o que se fixo mal ou, simplemente, aquelo que non se fixo.
O certo é que a xente estivo soa, sen medios, sen brigadas contraincendios suficientes, sen saber ben como facer porque non se coñecen protocolos de actuación. É evidente que hai que aumentar os medios e o persoal, que non se poden permitir recortes ou que as cantidades asignadas non se executen. Que necesitamos unha política forestal e de recuperación de poboación no rural, que hai que ordenar en definitiva a nosa casa.
Palestina foi a causa xusta e solidaria, e polo tanto, totalmente altruísta, que auto convocou a máis de quince mil galegos na nosa capital hai doce días1. Esta non foi unha convocatoria que se fixera desde ningún organismo oficial, nin tampouco os partidos políticos tiveron un protagonismo especial.
Foi a propia sociedade civil, unha ampla plataforma de asociacións cidadás, que a través do traballo en rede, organizaron esta enorme forza social. E polo tanto, produto da xeración espontánea ou dunha organización típica tradicional?
Agora, que xa estamos chegando ao día 1 de marzo, e estamos convocados para elixir – eu quero crer, reelixir – a un novo presidente da Xunta de Galicia e un novo parlamento autonómico, quizais sexa interesante lembrar que foi a carraxe do noso pobo, ante a desidia do derradeiro goberno Fraga e a súa xestión no naufraxio do “Prestige”, e que encheron de chapapote as nosas costas. E ademais, supuxo un revulsivo que cambiou o panorama político galego e deu lugar a unha das máis belas situacións que nestes casos casos pódese dar: os voluntarios e as xentes do mar, que coas súas propias mans lavaron a rochas e areas das nosas praias.
Foi ese movemento popular que botou ao PP á oposición e lle permitiu aos, hoxe dous partidos coaligados na Xunta de Galicia, PSdeG e BNG, abrir unha anovada etapa cara a outra Galicia que quere ser máis sociedade, que quere ser máis democracia avanzada.
E realmente, por si algo se caracterizaron – coincidindo coa dereita – o bipartito foi por non ter en conta, precisamente, ao movemento cívico do “Nunca Máis” e aos seus herdeiros. Para os partidos, este xa xogara o seu papel, e agora empezaba a ser molesto. Sobre todo, por se consolidaba a idea entre a poboación de que hai que fiscalizar a vida política. Esixir a cada un as responsabilidades que lle corresponde, tanto como goberno como na oposición.
Incluso desde o nacionalismo se combateu a unha parte da base social deste movemento. Non é anecdótico a ruptura do “ecoloxismo nacionalista” no País. Pero, a pesar de todo, os grupos de base, reorganizaron o seu traballo e incluso, xurdiron novas redes incómodas, pero necesarias: Galicia non se vende ou o propio Comité Cidadán de Emerxencia, consolidaron a súa presenza social.
Teño comentado que os partidos de esquerdas, especialmente o partido socialista, debe ter unha teima principal na relación coa sociedade, especialmente cos movementos sociais reivindicativos e alternativos. Estamos a facer o suficiente para asumir as demandas cidadás? Escoitamos aos movementos sociais? Entendemos, que entidades sociais como os diversos Comités e plataformas de defensas das nosas rías, ou contra a especulación urbanística, ou da memoria histórica, son aliados no necesario avance democrático? Entendemos que se considere que o cambio en Galicia vai lento? Sabemos que estes movementos son aliados estratéxicos nosos?
En calquera caso, é evidente que no dezaoito de xaneiro en Compostela, a sociedade galega – simbolizada no seu día tamén por “Nunca Máis” – segue viva. Afortunadamente para o conxunto da esquerda, e en especial do principal beneficiario até de agora: o Partido Socialista.
Viva Palestina libre! Viva o “Nunca Máis”!
1Especialmente relevante se temos en conta a relación porcentual coa poboación total de Galicia
Estamos a mediados de lexislatura, e o noso Goberno acaba de presentar unha proposta de orzamentos que semella que queren deixar atrás definitivamente a era Fraga, pretendendo amosar o perfil máis social desta coalición de socialistas e nacionalistas.
Pero, ¿estamos percibindo a xestión da Xunta dun xeito claro? ¿Defendendo outra Galicia lonxe desa outra desartellada, onde o intervencionista clientelar, a dependencia política -económica e a mediocridade eran sinais básicas de case dezasete anos de fraguismo?
Se ben é certo, que hai un intento de marcar as pautas do que quere se presentar como unha nova etapa socialdemócrata, a verdade que aínda hai por resolver eivas como as prácticas clientelares na Cidade da Cultura, que deberan obrigar ao PP a unha fonda refundación con líderes novos. Culpable este tamén da falta dun novo Estatuto galego con novas ferramentas con que afrontalo futuro.
Outro tanto pasa coa persistencia nunha política enerxética – especulativa ditada polas “nosas enxebres” corporacións como o Grupo Tojeiro, Unión Fenosa, Endesa… e que na nosa comarca ferrolá plasmase nese “pacto siciliano” chamado Reganosa; amosan que xunto ás políticas sociais impulsadas por Zapatero en España, e que se traspasan á nosa terra; as liñas macro económicas seguen a estar orientadas nun perfil básico neoliberal, onde os poderes públicos seguen as directrices dunha minoría, que ante a debilidade do noso tecido industrial, repártense entre eles os negocios de Galicia.
Así hai cuestións herdadas do fraguismo que parecen intocables. Pero, ¿é só unha cuestión de asumir acríticamente un submodelo neoliberal clientelar, ou tamén de que ambos partidos chegaran á Xunta de Galicia sen un programa alternativo real e en moitos casos sen equipos humanos cos que substituír ao anterior?
¿Onde está a defensa da primacía do público sobre o entramado privado – clientelar? Quizais crean que fóra dos sectores automobilista, lácteo e naval, pouco temos que dicir nesta nova división internacional do traballo configurada pola globalización das multinacionais.
Quizais nada teñan que dicir ante un modelo universitario europeo ideoloxizado que pretenden reducilo a unha minoría clasista. Quizais nada teñan que dicir ante unha Europa, e un Tratado de Lisboa, que persiste na sacralización da “liberdade de mercado” que converte aos cidadáns en súbditos.
O certo que á maioría da poboación chéganos un discurso político bastante plano. En boa parte a valoración positiva que temos do noso goberno autonómico é porque preferimos obviar os defectos, esperando que nun futuro non moi lonxano a nosa esperanza fágase realidade.
Neste panorama os movementos sociais, que provocaron con Nunca Máis o cambio galego, seguen a marcar o camiño. Desde a ría de Ferrol a Corrubedo, desde o Courel á ría de Pontevedra; os seus herdeiros reclaman outra Galicia que é posible. Non son “antisistema”. Só son a base social do PSOE galego e deste BNG post beirista; cuxos dirixentes son perfectamente intercambiables e descubriron, repentinamente, ou iso cren, que trátase soamente de “xestionar mellor ca dereita”.
Erran, e como mostra aí está o resultado municipal que lle impediu obter a Deputación de Pontevedra ao PSOE. Facer país é algo máis. Desde a esquerda galega é necesario a reformulación da acción política, a discusión dun programa federalista e nitidamente post: Post fraguista e post capitalista. A reformulación do funcionamento dos partidos, e a súa conexión cos cidadáns; a reformulación dunha política económica e fiscal que está supeditada aos intereses dun empresariado que considera que o seu “dereito de propiedade” sobre o medios de produción esixe perpetuar unha clase traballadora precaria, “mileurista” nos mellor dos casos, e que reclaman constantes e insolidarias baixadas de impostos.
É o momento de conquerir a incorporación dun amplo sector de traballadores/as, das novas clases urbanas e das novas xeracións, que entenden que a galeguidade non está supeditado a un territorio, que o avance da democracia postliberal resultará da confluencia entre a esquerda tradicional cos movementos altermundialistas, os pobres e os inmigrantes elevados á categoría de actores políticos fundamentais.
manuelcendan.com 