Arquivo por etiquetas: galeguismo

Castelao na brétema

Poblicado o por
Resposta 
Quedan tres meses para finalizar o ano dedicado a Castelao. Permítanme dicirlles que non vexo máis que unha calixe que impide albiscalo, alén do mito que acaba por afogar á verdadeira figura histórica, e as súas achegas á Galicia actual e ao actual marco político cultural.

Todas as persoas e todos os partidos teñen dereito a reinterpretar, por riba de todo, a súa visión de país. Pero, creo que debe darse desde o respecto aos textos orixinais. Por iso, sempre recoméndolles ler tanto a súa obra cultural como os seus ensaios políticos. Sabendo, ademais, que as palabras teñen matices segundo cada época.

Precisamente, así podemos ver no “Sempre en Galiza” a un Castelao galeguista e federalista, con claras influencias de Pi i Margall e Proudhon. Un Castelao con claras referencias a Jean Jaurès e a Quintanilla. Que considera que a base da República eran o Partido Socialista xunto co goberno de Cataluña. Un Castelao que quere unir a península e considera Galicia o gran porto intercontinental entre América e Europa. Un Castelao que aposta por un proxecto europeísta. E, fundamentalmente, un socialdemócrata. Así, este 2025 de Castelao é tamén unha oportunidade para a actual socialdemocracia galega.

https://diariodeferrol.elidealgallego.com/opinion/2025-09-24/castelao-na-bretema-805740.html

Carlos Casares vive

Poblicado o por
Resposta

Tiven ocasión de asistir á xornada sobre a amizade entre Torrente Ballester e Carlos Casares celebrada na Facultade de Humanidades de Ferrol. A raíz dun comentario sobre a influencia de Ramón Piñeiro no segundo, volvín á reflexión sobre o papel desenvolvido por ambos nos eixos cultural e político. Creo que hai un esquecemento, non sei se interesado, para non reivindicar o papel de personaxes como os xa citados Piñeiro e Casares na resistencia ao franquismo, no desenvolvemento da actual Galicia institucional e da propia democracia española.

Sei que isto hai a quen incomoda porque é o mesmo que vincular ao histórico Partido Galeguista de Castelao e Piñeiro, así como aos “mozos” galeguistas saídos da universidade galega da Transición co actual PSdeG-PSOE (tanto Piñeiro como Casares foron deputados socialistas), máis se na lista engadimos a xentes como Celso Emilio Ferreiro e Ceferino Díaz.

En calquera caso, o importante é subliñar que a palabra escrita, a literatura e a cultura tamén son elementos de transformación social. Racha muros, cambia mentalidades e sentan as bases para os cambios de fondo na sociedade. Permítanme acabar recomendándolles un libro do propio Casares: “Xoguetes para un tempo prohibido”.

https://www.diariodeferrol.com/articulo/opinion/carlos-casares-vive-4661687

http://fundacioncarloscasares.org/

Máis PSdeG, máis esquerda, máis galego

Poblicado o por
Resposta

Logo-psdegDas eleccións galegas do 21 de outubro debemos extraer as conclusións acertadas que nos permitan rectificar e encamiñar de xeito adecuado a acción política, tanto da esquerda parlamentaria como social, para os vindeiros anos. Quizais por iso debemos salientar o contexto de crise, agudizada nos países do sur europeo, fundamentalmente polas deficiencias dos seus Estados de Benestar e nas súas democracias. Así, como o fracaso da esquerda social, que pese ás grandes mobilizacións cidadáns, non logrou traducir iso nunha maioría de esquerdas no Parlamento galego.

Dende o campo socialdemócrata deberíase repensar aquelo de Rosa Luxemburgo; de que o feito consubstancial ao capitalismo é a súa necesidade de acumulación de capital. E hoxe a globalización triunfante, neoliberal, na súa expansión a costa de todas as formas non capitalistas de produción, camiña cara á sociedade dual final, facéndose entón imposible toda nova expansión e polo tanto, a propia acumulación, xunto cos feroces antagonismos de clase e unha crise social permanente.

Os socialistas basean a súa forza na xestión do crecemento económico e na capacidade para redistribuír a riqueza; na súa capacidade de pór en marcha un pacto social (abolido pola dereita), aparentemente incapaz de entender que debe ser unha forza que combine a acción institucional e a mobilización social, coma verdadeira esquerda transformadora que é.

Ler artigo completo en Praza Pública (pincha aquí)

P.S.:

Publicado no nº 33 da revista Razón Socialista (Fuco Buxán).

Hai unha versión publicada no xornal El Correo Gallego o día 11 (pincha aquí).

Máis PSdeG

Poblicado o por
Resposta

A forza dos socialistas está na xestión do crecemento e na redistribución da riqueza; na capacidade de pór en marcha o pacto social (hoxe abolido pola dereita), pero aparentemente, agora non é quen de combinar o peso institucional coa mobilización social, coma esquerda transformadora que é. Así un partido socialista que non entendera que representa unha alianza estratéxica entre a clase traballadora maioritaria -mileurista ou fagocitada polo paro- e os sectores máis democráticos de clase media, evidenciaría a incapacidade para construír un proxecto político hexemónico.

Igualmente, non ser consecuentes co feito nacional galego e o federalismo, xunto coa falta de capacidade de decisión propia con respecto ao PSOE, converte ao PSdeG nunha franquicia, que non atrae aos sectores galegos máis dinámicos. Resulta imprescindible un PSdeG que con bases urbanas e nas comarcas, ofreza un proxecto de esquerdas e nacional, especialmente, cando a dereita está decidida a desmantelar as autonomías.

Estamos na fin do bipartidismo imperfecto e do voto útil. Os socialistas compiten xa con outras forzas, teoricamente situadas a súa esquerda, que teñen como contradición a defensa do estado socialdemócrata de benestar contra a dereita. A derrota tamén vén da loita polas listas, así como por escándalos en algúns concellos, que cuestionan a credibilidade do partido.

Só coa emenda dos erros, coa renuncia á complicidade co neoliberalismo, xunto cunha aposta pola unidade das esquerdas e un proxecto galego que teña ámbito de decisión propio, e a defensa dos intereses das clases populares e da identidade nacional galega, será posible crear os mimbres do PSdeG no medio e longo prazo. É dicir, máis PSdeG, máis esquerda e máis galeguismo.

Hai novas voces para este proxecto socialista enraizado na esquerda e no galeguismo militante. Hai unha oportunidade histórica para superar o marco político e social saído das debilidades da Transición.

Enlace ao xornal El Correo Gallego

Federalismo

Poblicado o por
Resposta

O PP sempre acaba provocando tensións territoriais coas nacionalidades. Agora ten a inestimable axuda de CiU. Ambos, desenvolven as mesmas políticas de recortes sociais e necesitan distraer con cuestións menores que o espolio da democracia.

É certo que, no caso da dereita española, hai un intento de desmontar o estado autonómico saído do artigo oitavo da Constitución. Seguen sen entender que España é un estado plurinacional e plurilingüe e da necesidade do federalismo.

Claro que o federalismo é incompatible coa dominación, a xerarquía, é horizontal e implica distribución do poder, coordinación e cooperación. Unha democracia radical. Permítome recomendar dúas lecturas para entender o dereito que os galegos temos a decidir como país: “A esforzada conquista da Autonomía, 1979-1981” de Ceferino Díaz e “A memoria da nación” de Camilo Nogueira.

Enlace a Diario de Ferrol (Columna Letras de Cambio).