Arquivo por etiquetas: literatura

Segundo conto de Nadal

Poblicado o por
Resposta

Quedaramos – fai un ano – en que un lóstrego (ou era un arco da vella?) provocara unha morea de luces de cores, e así na cidade do mar, non onde acada o mundo, senón onde realmente comeza, foi testemuña de que algo raro, pero estrañamente acolledor estaba a acontecer.

Os problemas desapareceran e cada quen parecía que podía acariñar os seus máis fondos desexos, pero os de verdade, aqueles que gustan porque non fan dano. A xente parábase na rúa, simplemente a falar e repartir apertas como se estas nunca foran a esgotarse. Iso causaba as risas das nenas e dos nenos, porque – como xa se sabe sempre – eles son os que teñen as súas cabezas ben asentadas sobre os ombros, non como os maiores que as van perdendo a poucos.

Agora, ninguén discutía. Todo era amabilidade, incluso ninguén devolvía aquel libro que lido, non gustara á libraría, para despois poñer unha reclamación. O mundo era o mundo, pero xa non era o dos maiores, senón de aqueles que sabían que era posible ser felices vendo aos demais ser felices. Era, deben sabelo, Nadal. E daba igual se crías ou non, se desta ou de aquela igrexa ou de ningunha. O importante era que a cidade do mar era de todos. Tamén túa. Felices festas… (continuará).

https://diariodeferrol.elidealgallego.com/opinion/2025-12-24/segundo-conto-de-nadal-826677.html

Un café en Escandoi

Poblicado o por
Resposta

Teño nas mans o último libro dedicado de Ramón Loureiro, “La bendición de las estrellas”, porque fai unhas poucas semanas puiden asistir á presentación, que a cargo de Manuela Santos – decana de Humanidades – tivo lugar no Campus de Ferrol.

Di César Antonio Molina que o autor “mistura neste diario o mundo real co máxico, o tempo real co intemporal que ocupa moita parte da súa mente” e que neste libro ten “especial relevancia o mundo celta e medieval artúrico con Merlín á cabeza. Pero, tamén o mundo clásico mediterráneo. E, por suposto, xamais desdeña a actualidade…”.

Ese día era a miña intención quedar até finalizar a presentación, xa que Ramón sempre ten algunha achega interesante que ábrenos o camiño a novos lares. Pero, iso non foi posible. Ao marchar Loureiro díxome – facendo un alto na súa exposición – que tíñamos un café pendente.

O que el non sabe é que o Merlín máis eu xa estamos confabulados. Quedou en axudarme cun conxuro, para así eu poder “roubarlle algo” – xa sei que isto non é de bos amigos, pero éche o que hai – polo que levo anos devecendo. “Expropiarlle” o manuscrito de “O corazón portugués”. Por favor, non llo conten. Isto será un segredo entre vostedes máis eu. En débeda quedo.

Gramática da fantasía

Poblicado o por
Resposta

Resúltame estraño que a literatura para nenos poida ser considerado un xénero menor. Antón Cortizas a define como aquela que tamén pode ser lida polos máis pequenos. A experiencia di que as nenas e os nenos son moi esixentes como lectores e, polo tanto, hai que encontrar as técnicas e as narrativas axeitadas. Hai que ir máis alá dos relatos para recuperar a nosa vida perdida ou aquela que non tivemos, como pasa na literatura de adultos.

Gianni Rodari fará nos anos sesenta do século pasado un longo periplo polas escolas infantís buscando respostas a como é que se inventan as historias. Buscará xogos nos que incluír como participantes plenos aos máis pequenos, onde estes non sexan simples consumidores, senón persoas que crean e producen valores e cultura.

Usar unha simple palabra e de cada letra dela derivar outras e, así, artellar un relato curto resulta ser unha base máis que suficiente para comezar a crear historias, pero – evidentemente – hai que lograr a participación e a plena identificación das nenas e dos nenos. A inspiración resulta ser filla de querer xogar coas palabras e da constancia. Un relato é como as ramas dunha árbore. Diso Rodari e a súa “Gramática da fantasía” saben moito.

https://kalandraka.com/gramatica-da-fantasia-galego.html

Un mundo de palabras

Poblicado o por
Resposta

E se fora certo que escribimos porque non nos gusta o mundo e buscamos un xeito de transformar a realidade? Iso é o que din da literatura, cuestión que tamén está na orixe do propio xornalismo. Incluso, moito antes de inventarse a escritura, pintábamos historias nas cavernas. Saramago así o cría.

Teño a frustración de non saber das conversas deste co ferrolán Gonzalo Torrente Ballester. Na obra do Nobel portugués, “O ano da morte de Ricardo Leis” acaba coa frase “aquí onde o mar acabou e a terra espera”. Esta podería ser perfectamente unha referencia á nosa cidade.

A virtude da literatura está na súa capacidade de transformar os lugares e ás persoas comúns en personaxes literarios. Así, dicía José Saramago, en referencia ao seu avó, que o home máis sabio que el tivera coñecido non sabía ler nin escribir. Pero el e todas as persoas reais que tiña coñecido eran os seus mestres de vida.

A lectura transforma o noso mundo interior, fainos libres. Talvez por iso siga sendo estraño levar un libro ou un xornal nas mans, convertendo este simple acto nun feito revolucionario. Son dos que, igual que o portugués, pensa que ademais das conversas das mulleres, son os soños os que sosteñen ao mundo na súa órbita.

https://www.diariodeferrol.com/articulo/opinion/mundo-palabras-5102508

Jorge Luis Borges

Poblicado o por
Resposta

Hai en min a crenza de que o escritor arxentino Jorge Luis Borges podería ser un cidadán máis de Ferrol. Seguro que polas súas ascendencias militar e literaria, crioula e anglosaxoa, moveríase moi ben dentro da vida social da cidade. De feito, non se me fai difícil imaxinarlle en algún faladoiro con Gonzalo Torrente Ballester.

Como todos, Borges ten moitos prismas e é produto das súas contradicións e do seu tempo. Foi quen de denunciar as simpatías fascistas de Perón. Defender a súa idea da cultura occidental como alter ego antidogmático do xudeu, cuestión esta que levouno ao recoñecemento de Israel, aínda que hoxe non sei cal sería a súa posición ante a diáspora palestina e a “expulsión final” decretada por Netanyahu.

Mais, o que atrae a miña atención está no seu fetichismo arredor dos libros e, sen ser crente, porque tiña unha especial devoción pola Biblia e a Kábala. Borges insiste en que a innovación vén da lectura dos vellos textos. Que os libros son obxectos sagrados, que grazas á secularización da escritura a literatura é o eixo da creación humana. De aí os varios niveis de lectura que ten cada obra, de aí a Kábala e o aleph (a primeira letra do vocabulario semita, da Torá e do nome de Deus).

https://www.diariodeferrol.com/articulo/opinion/jorge-luis-borges-4989730