Arquivo por autores: Manuel Cendán

Descoñecido's avatar

Acerca de Manuel Cendán

"Un murmurio de palabras". https://manuelcendan.com

Construír en Ferrol

Poblicado o por
Resposta

A ninguén estraña que a reurbanización do antigo “Sánchez Aguilera” estea no aire. A falta de dilixencia – supoñendo que sexa isto – por parte do Concello de Ferrol, sérvelle ao Instituto da Vivenda de Defensa (Invied) para buscar novos emprazamentos, para os compromisos coa cidade do Ministerio presidido por Isabel Rodríguez.

A cidadanía é plenamente consciente de que, esas nove hectáreas, son especialmente desexadas polo sector privado da construción. Así, as circunstancias deste asunto xeran unha enorme desconfianza. Agora que todos os ollos da cidade están, outra vez, sobre a peza máis importante do famoso “Convenio de Defensa”, veremos se isto resólvese neste ou no seguinte mandato municipal.

A maiores, a Xunta de Galicia declarouse insubmisa na aplicación da lei estatal de vivenda e, ao longo dos anos, incluso con gobernos de diferente cor, o certo é que tanto o organismo público de vivenda de Defensa, como a Sareb, entenderon a xestión non como un servizo público, senón cun criterio máis propio de empresas privadas.

As contradicións abertas nesta xestión, por parte de todas as administracións e organismos públicos, son manifestas incapacidades para satisfacer as necesidades da cidadanía.

https://diariodeferrol.elidealgallego.com/opinion/2025-10-15/construir-en-ferrol-811793.html

Esperando os bárbaros

Poblicado o por
Resposta

Estes días estiven lendo un artigo do periodista Xabier Fortes titulado: “Esperando a los bárbaros”. Unha defensa do periodismo, da información veraz e dos periodistas que están sendo criticados, e en moitos caso acosados, por non censurarse e menos prestarse a ser cómplices da mentira.

Non coñezo ao periodista, pero por cousas da vida, si coñecín – hai máis de trinta e cinco anos – ao pai, Xosé Fortes Bouzán. Nesa época, quen subscribe esta columna, acababa de chegar á executiva comarcal socialista, adscrito á secretaría de organización que dirixía Carmelo Teixeiro, sendo secretario xeral Bonifacio Borreiros. Sobradamente coñecidos en Ferrolterra e na cidade naval.

Un día acompañei a Borreiros e acabamos en Pontevedra ceando cunha persoa, da que entón eu non me decatei da súa verdadeira importancia até moitos anos despois. Para aqueles meus vinte e poucos anos, Xosé Fortes era un militar reconvertido en profesor de historia. En fin, uns destes regalos que dáche a vida, cando só mereces un tirón de orella. Estaba eu ante un dos fundadores da “Unión Militar Demócrata”, á que tanto deben as nosas actuais forzas armadas. Un Xosé Fortes quen tivo que vivir entre os “bárbaros” do franquismo.

https://diariodeferrol.elidealgallego.com/opinion/2025-10-08/esperando-os-barbaros-810386.html

Como um eco perdido

Poblicado o por
Resposta

Unha vez máis, vemos as dificultades que desde Galicia temos para nos relacionar co mundo editorial portugués. Acaba de chegar ás miñas mans – grazas a unha xestión da Libraría Galiano – a antoloxía que, de Rosalía de Castro, publica Officium Lectionis Edições: “Como um eco perdido”. Un traballo bilingüe e unha aproximación a “Cantares Gallegos”, “Follas novas” e “En las orillas del Sar”.

Acerta Anxo Angueira no seu limiar ao equiparar a Rosalía con Cervantes, Shakespeare ou Dante. Tamén resulta moi interesante como vai incardinando as tres obras da padronesa co momento histórico da sociedade que lle tocou vivir. Agrádame ver como escapa dos estereotipos que, por desgraza, pretenderon ensinarnos no colexio, dándolle o verdadeiro significado á figura cultural e social de Rosalía. A do rexurdimento, a feminista, a que traballa a prol dun cambio para unha Galicia moderna e igual ás demais nacións.

Talvez, desde aquí debéramos coñecer – cando menos – un pouco a pegada que Rosalía de Castro ten en Portugal. Son dos que opina que a cultura e a “variante” da nosa fala, esa que temos ao sur do río Miño debera ter acougo no noso ensino desde primaria, integrada nas materias de galego e historia.

https://diariodeferrol.elidealgallego.com/opinion/2025-10-01/como-um-eco-perdido-808990.html

https://officiumlectionis.pt/produto/rosalia-de-castro-como-um-eco-perdido/

Castelao na brétema

Poblicado o por
Resposta 
Quedan tres meses para finalizar o ano dedicado a Castelao. Permítanme dicirlles que non vexo máis que unha calixe que impide albiscalo, alén do mito que acaba por afogar á verdadeira figura histórica, e as súas achegas á Galicia actual e ao actual marco político cultural.

Todas as persoas e todos os partidos teñen dereito a reinterpretar, por riba de todo, a súa visión de país. Pero, creo que debe darse desde o respecto aos textos orixinais. Por iso, sempre recoméndolles ler tanto a súa obra cultural como os seus ensaios políticos. Sabendo, ademais, que as palabras teñen matices segundo cada época.

Precisamente, así podemos ver no “Sempre en Galiza” a un Castelao galeguista e federalista, con claras influencias de Pi i Margall e Proudhon. Un Castelao con claras referencias a Jean Jaurès e a Quintanilla. Que considera que a base da República eran o Partido Socialista xunto co goberno de Cataluña. Un Castelao que quere unir a península e considera Galicia o gran porto intercontinental entre América e Europa. Un Castelao que aposta por un proxecto europeísta. E, fundamentalmente, un socialdemócrata. Así, este 2025 de Castelao é tamén unha oportunidade para a actual socialdemocracia galega.

https://diariodeferrol.elidealgallego.com/opinion/2025-09-24/castelao-na-bretema-805740.html

Residencias públicas?

Poblicado o por
Resposta

A atención ás persoas maiores require de moito persoal, altamente especializado e con grandes investimentos para asegurar un trato axeitado e humano. De feito, todos sabemos que as pensións dos usuarios das residencias de maiores non cobren os gastos, tendo que ser complementados polas familias e a administración autonómica. O fondo da cuestión radica en saber se estamos ante un servizo público esencial ou isto queda suxeito ao “libre mercado”.

Sabemos que en outubro a Xunta recepcionará en Ferrol a nova residencia “pública” que a Fundación Amancio Ortega entregaralle vía doazón. Así, o que debería facer a Consellería de Política Social sería dotar de orzamento e convocar as prazas para ter o persoal necesario, pero isto non vai a ser xa que vaise privatizar a xestión.

O primeiro obxectivo da concesionaria será deseñar unha xerencia que lle permita gañar diñeiro. Para iso son unha empresa. Lexítimo interese que choca cos dereitos dos usuarios a unha atención axeitada. Máximo nun sector tan precarizado, con pouco persoal e en moitos casos por debaixo do salario mínimo. A Xunta aínda pode apostar por unhas verdadeiras residencias públicas e poñer orde tanto no sector público como privado.

https://diariodeferrol.elidealgallego.com/articulo/opinion/residencias-publicas-5429659